Spis treści
Szkolenia – inwestycja w rozwój czy strata czasu?
Z doświadczenia wiem, że wiele osób i firm zastanawia się, jak podjąć trafną decyzję o szkoleniu dla swojego zespołu. Rynek szkoleń jest dziś niezwykle bogaty i zróżnicowany – setki ofert, dziesiątki form, niezliczeni trenerzy i agencje, a do tego ogromna rozpiętość cenowa.
Jak wybrać to jedno, właściwe szkolenie, które rzeczywiście przyniesie oczekiwane rezultaty, a nie okaże się jedynie kosztem i straconym czasem? Odpowiedź na to pytanie może być kluczowa, ponieważ decyzja o inwestycji w rozwój to poważne zobowiązanie. W tym artykule postaram się przeprowadzić Cię przez meandry dostępnych opcji, wskazując na wady i zalety różnych form szkoleń, aby pomóc Ci w tym ważnym wyborze.
W dzisiejszym dynamicznym świecie biznesu, w którym zmiany są chyba jedyną stałą, ciągły rozwój kompetencji pracowników jest kluczowy dla utrzymania konkurencyjności firmy. Wierzę, że szkolenia odgrywają w tym procesie fundamentalną rolę, oferując wiedzę i umiejętności niezbędne do adaptacji i innowacji. Jednak czy każde szkolenie, w które inwestujemy, jest trafioną inwestycją? Przyjrzyjmy się bliżej wadom i zaletom różnych rodzajów szkoleń. Przedstawię to z mojej perspektywy.
Czy i dlaczego warto inwestować w szkolenia? Moje spostrzeżenia na temat ogólnych zalet
Czy i dlaczego warto inwestować w szkolenia? Moje spostrzeżenia na temat ogólnych zalet
Zalety i wady ogólne
Zanim przejdziemy do szczegółów, chciałbym podkreślić uniwersalne korzyści (zalety), które w mojego puntu widzenia płyną ze szkoleń:
- Rozwój kompetencji: pracownicy, dzięki szkoleniom, zdobywają nowe umiejętności lub pogłębiają istniejące, co bezpośrednio przekłada się na ich efektywność i jakość pracy.
- Zwiększenie motywacji i zaangażowania: inwestycja w rozwój jest jasnym sygnałem dla pracowników, że firma o nich dba, co wzmacnia ich lojalność i zaangażowanie.
- Wzrost efektywności organizacji: moje doświadczenie pokazuje, że lepiej wykwalifikowany zespół pracuje wydajniej, co często prowadzi do poprawy wyników finansowych, optymalizacji procesów i lepszej obsługi klienta.
- Adaptacja do zmian: szkolenia pozwalają szybko reagować na nowe technologie, trendy rynkowe czy zmieniające się regulacje.
- Poprawa atmosfery w zespole: wspólne szkolenia mogą integrować zespół, sprzyjając wymianie doświadczeń i budowaniu lepszych relacji.
Mimo wielu zalet, szkolenia mogą wiązać się również z pewnymi wyzwaniami (wady):
- Koszty: szkolenia generują koszty bezpośrednie (opłata za trenera, wynajem sali, materiały) oraz pośrednie (czas pracy pracowników poświęcony na szkolenie). Prawdziwym kosztem mogą być szkolenia, które nie wnoszą żadnej realnej wartości dla uczestników ani firmy, stając się jedynie wydatkiem, a nie inwestycją w rozwój, o czym szerzej piszę w artykule: [https://arkadiuszbednarski.pl/maksymalizuj-zyski-inwestycja-w-szkolenie-sprzedazy-i-negocjacji/].
- Czas: oddelegowanie pracowników na szkolenie oznacza ich nieobecność w codziennych obowiązkach, co może wpływać na bieżącą operacyjność. To ważny aspekt do zaplanowania.
- Ryzyko braku efektywności: nie każde szkolenie jest tak samo wartościowe. Słabo dopasowany program, niekompetentny trener lub brak zaangażowania uczestników (niezależny od trenera i jego starań) mogą sprawić, że inwestycja nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, co wydaje się być największym ryzykiem.
- Trudności we wdrożeniu: wiedza zdobyta na szkoleniu powinna zostać przełożona na praktykę. Bez odpowiedniego wsparcia i możliwości zastosowania nowo nabytych umiejętności, efekty mogą być krótkotrwałe.
Rodzaje szkoleń: wady i zalety w szczegółach. Moja analiza
Szkolenia stacjonarne (tradycyjne, offline)
Zalety:
- Bezpośredni kontakt: uczestnicy i trener mogą budować relacje, co sprzyja swobodniejszej dyskusji i wymianie doświadczeń.
- Interakcja: łatwiej prowadzić ćwiczenia grupowe, burze mózgów i odgrywanie ról.
- Pełne zaangażowanie: mniej rozpraszaczy niż w środowisku pracy czy domowym, co sprzyja koncentracji.
- Networking: możliwość poznania osób z innych firm (w przypadku szkoleń otwartych) i budowania sieci kontaktów.
Wady:
- Koszty: najczęściej jest to najdroższa forma szkolenia (wynajem sali, dojazd, zakwaterowanie, wyżywienie).
- Logistyka: wymaga organizacji transportu, noclegów, często poza godzinami pracy, co oznacza dodatkowe planowanie.
- Mniejsza elastyczność: sztywne daty i godziny, trudne do dopasowania do napiętych harmonogramów.
- Ograniczona liczba uczestników: sale szkoleniowe mają ograniczoną pojemność.
Tutaj warto wspomnieć o tym, że wiele firm, chcąc uniknąć kosztów decyduje się na przeprowadzenie szkoleń w swojej siedzibie. O wadach i zaletach takiego podejścia napiszę w następnym artykule.
Warsztaty (ang. Workshops)
Zalety, które są kluczowe:
- Praktyczne zastosowanie: duży nacisk na ćwiczenia, symulacje, studia przypadków i natychmiastowe zastosowanie wiedzy.
- Aktywne uczenie się: uczestnicy są zaangażowani w proces, co sprzyja lepszemu zapamiętywaniu i rozumieniu.
- Rozwiązywanie realnych problemów: często skupiają się na konkretnych wyzwaniach zgłaszanych przez uczestników, co bardzo cenię.
- Wysoki poziom interakcji: sprzyjają dyskusji i wymianie doświadczeń.
Wady:
- Wysokie wymagania od trenera: wymagają trenera z dużą wiedzą praktyczną i umiejętnościami facylitacji.
- Intensywność: mogą być męczące ze względu na wysokie tempo i poziom zaangażowania.
- Czas: pełne efekty osiąga się przy dłuższych i bardziej rozbudowanych warsztatach.
- Koszty: ze względu na interaktywny charakter i często mniejsze grupy. To zaś przekłada się na wyższe koszty (inwestycje) nawet x 4
Szkolenia online (webinary, kursy e-learningowe)
Zalety:
- Elastyczność: dostępność z każdego miejsca, o dowolnej porze (e-learning) lub w dogodnym terminie (webinar).
- Niższe koszty: brak kosztów dojazdu, zakwaterowania, wynajmu sali, często niższa cena samej usługi.
- Skalowalność: możliwość szkolenia dużej liczby osób jednocześnie, niezależnie od ich lokalizacji.
- Samodzielne tempo: uczestnicy kursów e-learningowych mogą uczyć się we własnym tempie.
- Łatwość aktualizacji: treści online można łatwo i szybko modyfikować.
Wady:
- Brak bezpośredniego kontaktu: ograniczona interakcja z trenerem i innymi uczestnikami, co może wpływać na zaangażowanie.
- Większa podatność na rozpraszacze: łatwiej o dekoncentrację w środowisku domowym/biurowym.
- Wymagania techniczne: konieczność posiadania stabilnego łącza internetowego i odpowiedniego sprzętu.
- Mniejsze zaangażowanie w e-learningu: wymagają dużej samodyscypliny od uczestników.
- Bariera technologiczna: niektórzy uczestnicy mogą mieć trudności z obsługą platform.
Szkolenia z follow-up (kontynuacją, wsparciem powdrożeniowym)
Zalety, które są kluczowe dla prawdziwego rozwoju:
- Maksymalizacja efektów: wzmacniają trwałość wiedzy i umiejętności, pomagając w ich wdrożeniu.
- Wsparcie po szkoleniu: dają uczestnikom poczucie bezpieczeństwa i możliwość zadawania pytań już w trakcie praktycznego stosowania wiedzy.
- Indywidualizacja: często obejmują sesje coachingowe, mentoringowe, spotkania podsumowujące, które są dostosowane do konkretnych potrzeb.
- Mierzalne wyniki: łatwiej ocenić realny wpływ szkolenia na efektywność pracy, co dla mnie jest bardzo ważne.
- Wzrost ROI (zwrotu z inwestycji): dzięki follow-up szkolenie staje się bardziej wartościowe i przynosi lepsze rezultaty w dłuższej perspektywie.
Wady:
- Wyższe koszty ogólne: Dodatkowe działania po szkoleniu zwiększają całkowity koszt inwestycji.
- Wymagają zaangażowania: zarówno ze strony uczestników, jak i firmy (np. menedżerów wspierających wdrożenie).
- Dodatkowy czas: sesje follow-up zajmują dodatkowy czas.
- Trudności organizacyjne: wymagają skoordynowania działań w czasie.
Trudno w tym zestawieniu nie wspomnieć o szkoleniach w formie gry realizowanej w oparciu o określony scenariusz i przy użyciu specjalnie przygotowanych narzędzi i środków. Jest to jednak na tyle inny rodzaj szkoleń, że warto im poświęcić osobny artykuł.
Podsumowanie
Wybór odpowiedniej formy szkolenia to strategiczna decyzja, którą zawsze warto dokładnie przemyśleć. Nie ma jednej „najlepszej” opcji, bo wszystko zależy od specyficznych potrzeb Twojej firmy, celów szkoleniowych oraz dostępnych zasobów.
Pamiętaj, że najważniejsze jest, aby szkolenie było inwestycją w rozwój, a nie tylko jednorazowym wydatkiem. Dokładna analiza potrzeb i świadomy wybór formy szkolenia znacząco zwiększą szanse na sukces i realne przełożenie nauki na wyniki biznesowe.
Arkadiusz Bednarski
17.06.2025